Wanneer je voor de feestdagen een chique bereiding van aardappel zoekt, kom je snel uit bij pommes de terre tsarine uit (met Pommes de Terre Sarlandaise als goede tweede). Dit luxueuze aardappelgerecht is vernoemd naar Catharina de Grote, die van 1762 tot 1796 met ijzeren hand over het machtige Rusland regeerde. Ze gaf het gepeupel geen brood en spelen, maar zag wel wat in de voedzame en goedkope aardappel als voedsel voor de massa. De aardappel groeit tenslotte snel, is voedzaam en goedkoop. Ze ontpopte zich als een actief promotor van de ‘kartoshka’, die ze al, als kartoffel uiteraard, kende uit haar geboorteland Duitsland.
Pommes Tsarine
Een aardappeltje met jus was natuurlijk niks voor het extravagante Russische hof en voor haar werd de aardappel dan ook gecombineerd met zure room en kaviaar. Sommige historici zeggen dat een soort gelijk gerecht al eerder aan de Kaspische zee ontstond. Arme vissers moesten eerst de grote hoeveelheid kuit uit de door hun gevangen steur verwijderen, voordat de vangst te verkopen was. Van ellende en armoede aten ze de, in hun ogen, waardeloze viseitjes maar op. Soms combineerde ze de kaviaar met andere goedkope ingrediënten, zoals aardappelen. Kenners zien in een gekookte aardappel, naast de blini (pannekoekje van gist, water en meel of griesmeel), de perfecte neutrale begeleider van de ziltige viskuit van de steur. Kaviaar werd trouwens pas een lekkernij toen dezelfde vissers hun viseitjes gingen zouten, om de grote hoeveelheden langer te kunnen bewaren. Tijden, en smaak, veranderen.
Internationale klassieker
Dat dit gerecht is uit gegroeid tot een internationale klassieker wordt wel bewezen doordat het nog steeds de menukaart siert van Nederlandse sterrenrestaurants. Zo staat chef Eric van Loo van Parkheuvel (**Heuvellaan 21, 3016 GL Rotterdam) bekend om zijn moderne verfijnde versie van Pommes de Terre Tsarine. Tegenwoordig is kaviaar zo kostbaar, dat dit gerecht per 10 gram bij Parkheuvel op de kaart staat.